|
|
|
|
Typ Swiftsure (SSN)
| opis | dane taktyczno-techniczne | rysunki | lista okrętów |
ostatnia aktualizacja: 10.09.2004 r.
|
|
OPIS:
|
|
Jednostki typu Swiftsure zostały zaprojektowane na podstawie poprzednich okrętów typu Valiant, które były pierwszą brytyjską konstrukcją należącą do klasy myśliwskich okrętów podwodnych o napędzie atomowym (SSN). Nowa konstrukcja była znacznie nowocześniejsza od swojego poprzednika i miała ona uzupełnić istniejącą już brytyjską myśliwską flotę podwodną. Podstawowym założeniem tej konstrukcji było umożliwienie samodzielnego działania przeciwko nieprzyjacielskim okrętom podwodnym i nawodnym.
Podobnie jak w przypadku typu Valiant na typie Swiftsure zastosowano cylindryczny kształt kadłuba. Różnica polegała na tym, że część cylindryczną starano się wykorzystać na jak największej długości, gdyż na poprzednich jednostkach typu Valiant zaobserwowano niebezpieczne naprężenia kadłuba spowodowane dość wcześcnie zaczynającą się rufową stożkowatą częścią. Takie rozwiązanie sprawiło, że zakończenie kadłuba na rufie dochodziło do 45 stopni, dzięki czemu zwiększona została pływalność typu Swiftsure. Część dziobowa okręty pozostała praktycznie bez zmian. Jedyne co zrobiono to poszerzenie kadłuba sztywnego z myślą o zastosowaniu nieco odmiennego zestawu torped. Nowością było zainstalowanie na dziobie sterów głębokości, które w razie potrzeby chowały się do wnętrza kadłuba. W przypadku typu Valiant stery te znajdowały się znacznie bliżej kiosku i były zamontowane nad linią wodną.
Kiosk na pierwszym typoszeregu brytyjskich myśliwskich okrętów podwodnych o napędzie atomowym był bardzo wysoki, co powodowało duże opory hydrodynamiczne. Na typie Swiftsure rozwiązano ten problem poprzez zmniejszenie jego wysokości, co pociągnęło za sobą zmniejszenie głębokości peryskopowiej.
Duży nacisk położono na wyciszenie pracy siłowni. Wszystkie jej elementy zostały zamontowane na wyciszających fundamentach, które przymocowano bezpośrednio do kadłuba. W przypadku jednostek typu Valiant wyciszające fundamenty zastosowano tylko pod turbiną i przekładniami. Dodatkowy wpływ na cichą prace reaktora atomowego miało zastosowanie chłodzenia poprzez naturalną cyrkulacją wody. Wloty tego obiegu umieszczono na przednich krawędziach sterów stabilizacyjnych. System naturalnego chłodzenia wodą eliminuje prace głośnych pomp cyrkulacyjnych, które włączane są jedynie przy dużych szybkościach.
Reaktor atomowy PWR-1 dostarczony został przez brytyjską firmę Rolls-Royce. Zastosowanie fundamentów wyciszających i naturalnej cyrkulacji wody spowodowało, że brytyjscy konstruktorzy zrezygnowali z instalowania oddzielnego silnika dla bezgłośnego poruszania się pod powierzchnią wody. Dzięki temu możliwe stało się zaprojektowanie bardziej zwartej maszynowni i zmniejszenie długości kadłuba o 4 metry. Jedynym dodatkowym napędem na typie Swiftsure są 2 silniki diesla General Electric/Alsthom Paxman Valenta 1600 RPA - 200 SZ o mocy 4070 KM o mocy 4070 KM, które wykorzystywane są w razie awarii reaktora atomowego.
Budowę wszystkich jednostek typu Swiftsure zlecono stoczni Vickers Shipbuilding. Konstrukcja pierwszego okrętu rozpoczęła się w 1969 roku, a koniec prac nad typoszeregiem dobiegł w październiku 1979 roku, czyli w 5 miesięcy po rozpoczęciu budowy pierwszej jednostki typu Trafalgar, która była następcą typu Swiftsure. Łącznie w szeregi Brytyjskiej Marynarki Wojennej wcielonych zostało 6 okretów.
Podobnie jak typ Valiant, okręty typu Swiftsure wyposażone były w 5 wyrzutni torpedowych kalibru 533 mmm.. Pierwsze cztery wyrzutnie umieszczone są po dwie na każdej burcie za hydrolokatorem dziobowym. W niewielkim stopniu odchylone są one od osi okrętu. Początkowo z tych czterech wyrzutni odpalane były jedynie torpedy Marconi Underwater Systems Mk 24 Tigerfish, które całkowicie wyszły z użytku w lutym 2004 roku. Zostały one zastąpione przez nową konstrukcję Marconi Underwater Systems Spearfish. W latach 80-tych XX wieku jednostki typu Swiftsure przystosowano do odpalania przeciwokrętowych rakiet firmy Boeing model UGM-84B Sub-Harpoon, które w Wielkiej Brytanii znane są jako GWS-60 RNSH (Royal Navy Sub-Harpoon).
W 1998 roku jednostka HMS Splendid (S 106) stała się pierwszym brytyjskim okrętem podwodnym, który został przystosowany do wystrzeliwania przeciwlądowych pocisków firmy Raytheon model UGM-109 TLAM (Tomahawk Land Attack Missile). W 1999 roku drugi okręt HMS Spartan (S 105) również został dostosowany do przenoszenia rakiet firmy Raytheon model UGM-109 TLAM. Nowa broń w arsenale dwóch jednostek typu Swiftsure pzwoliła im na rozszerzenie swoich możliwości bojowych i nie ograniczanie się jedynie do zwalczania jednostek nawodnych i podwodnych.
Piąta wyrzutnia torpedowa zainstalowana została pod hydrolokatorem dziobowym i pod małym kątem skierowana jest ku dołowi. Wyrzutnię tą wykorzystywano do wystrzeliwania min Stonefish i Sea Urchin firmy Marconi Underwater Systems.
Ogółem typ Swiftsure może zabrać na pokład 20 pocisków. Jeżeli w skład uzbrojenia wchodzą miny, to liczba przenoszonych pocisków jest odpowiednio mniejsza. Zamiast jednej torpedy lub rakiety można zabrać na pokład dwie miny. Całość systemów uzbrojenia kierowana była poprzez system dowodzenia i kierowania ogniem Ferranti DCB. Został on później zastąpiony przez nowy system MBDA (BAE Systems) SMCS (Submarine Command System). Jedynie na okrętach HMS Spartan (S 105), HMS Splendid (S 106) i HMS Swiftsure (S 126) system Ferranti DCB pozostał bez zmian.
W momencie oddawania do służby okrętów typu Swiftsure ich wyposażenie elektroniczne było niemal identyczne do tego, jakie znalazło się na typie Valiant. Składało się ono z pasywno-aktywnego hydrolokatora dziobowego Plessey Typ 2001, pasywnego hydrolokatora bocznego MBDA (BAE Systems) Typ 2007 i hydrolokatora przechwytującego Typ 197. Hydrolokator Typ 197 został na późniejszych jednostkach zastąpiony przez wysuwanym hydrookator pasywno-aktywny Thales Underwater Systems Typ 2019 PARIS (Passive/Active Range and Intercept Sonar), który następnie zainstalowano na wszystkich okrętach. Pod koniec lat 80-tych XX wieku typ Swiftsure doposażono w pasywny układ holowany GEC Avionics Typ 2026, a na okrętach HMS Sceptre (S 104), HMS Spartan (S 105), HMS Splendid (S 106) i HMS Superb (S 109) dziobowy hydrolokator Plessey Typ 2001 wymieniono na nowszy pasywno-aktywny model Typ 2020.
Pierwsza jednostka HMS Swifsure (S 126) została przekazana Brytyjskiej Marynarce Wojennej 17 kwietnia 1973 roku. Ostatni okret HMS Splendid (S 106) wszedł do służby 21 marca 1981 roku. wszystkie jednostki typu Swiftsure zostały przydzielone do Trzeciej Eskadry Okrętów Podwodnych z bazą w Davonport. W późniejszym okresie wszystkie jednostki zostały przeniesione do bazy w Faslane i tam stworzyły Pierwszą Eskadrę Okrętów Podwodnych.
Gdy w kwietniu 1982 roku wybuchła brytyjsko-argentyńska wojna o Falklandy w rejon południowego Atlantyku zostały wysłane jednostki HMS Spartan (S 105) i HMS Splendid (S 106). Wraz z tymi okrętami w rejon ten wysłano okręt HMS Conqueror (S 48), który należy do typu Valiant. te trzy jednostki były pierwszymi brytyjskimi okrętami, które przeprowadzały operacje w wyznaczonej przez Brytyjczyków wojennej strefy TEZ (Total Exclusion Zone). Działania tych okrętów polegały na utrzymywaniu kontroli nad wyznaczonym rejonem do czasu przybycia nawodnego zespołu operacyjnego. Okręty podwodne miały również za zadanie ochraniać lądowanie desantu na wyspach falklandzkich.
Obecnie w służbie znajdują się 4 okręty typu Swiftsure. Jako pierwszy wycofany został HMS Swiftsure (S 126), na którym w 1992 roku rozpoczęto modernizacje. Znaleziono wówczas poważne uszkodzenia reaktora atomowego i z tego powodu modernizacja została skasowana, a sam okręt wycofano ze służby w tym samym roku. W 1997 roku zgodnie z wynikiem brytyjskiego Przeglądu Obrony Strategicznej SDR (Strategic Defence Review) ogłoszono, że liczba myśliwskich okrętów podwodnych o napędzie atomowym powinna zostać zredukowana z 12 do 10 jednostek. W tym czasie w służbie znajdowało się 7 okrętów tej klasy typu Trafalgar i 5 jednostek typu Swiftsure. Brytyjska Marynarka Wojenna podjęła wówczas decyzję, że z szeregów zostaną wycofane dwie jednostki typu Swiftsure. Wybór padł na HMS Spartan (S 105) i HMS Splendid (S 106). Pierwszy okręt ma zostać wycofany w 2006 roku, natomiast drugi wycofano w 2003 roku.
Obecnie prowadzone są prace nad zupełnie nowym myśliwskim okrętem podwodnym o napędzie atomowym, który znany jest jako typ Astute. Jest to kolejna konstrukcja rozwojowa brytyjskich jednostek SSN, która wywodzi się od typu Trafalgar. W planach zakłada się wybudowanie trzech okrętów z tego typoszeregu, które miałyby zastąpić wycofane ze służby jednostki HMS Spartan (S 105), HMS Splendid (S 106) i HMS Swiftsure (S 126).
Podobnie jak okręty poprzedniego typu Valiant i następnego typu Trafalgar, jednostki typu Swiftsure okazały się bardzo udaną konstrukcją. W wyniku przeprowadzanych modernizacji obecnie typ Swiftsure zbliżony jest do standardów typu Trafalgar, co pozwala przypuszczać, że jednostki te pozostaną w służbie jeszcze przez długi czas.
|
|
|
|