|
|
Okręty w służbie rosyjskiej:
|
Krążowniki typu Slava, których projekt oznaczono w Rosji jako 1164 Atlant, zostały zaprojektowane jako jednostki do zwalczania celów nawodnych z pewnymi możliwościami walki przeciwlotniczej i przeciwko okrętom podwodnym. Okręty te nie prezentują nowatorskich rozwiązań projektowych, a ich konstrukcja może wynikać z chęci zabezpieczenia się przed usterkami na znacznie bardziej zaawansowanych technicznie krążownikach typu Kirov. W porównaniu z tymi kolosami typ Slava jest znacznie mniejszy i tańszy w budowie.
Do skonstruowania tych jednostek wykorzystano kadłub krążowników typu Kara. Według niektórych źródeł ówczesna Radziecka Marynarka Wojenna planowała wybudować aż 21 jednostek, które miałyby zastąpić wycofany w latach 90-tych XX wieku typ Kresta i Kynda. Ponad to typ Slava miał być odpowiedzią na pojawienie się amerykańskich krążowników typu Ticonderoga.
Do czasu zakończenia zimnej wojny zwodowano 4 jednostki tego typu, z których pierwsza spłynęła ze stoczniowej pochylni w lipcu 1979 roku. Niski priorytet przydzielony konstrukcji tych okrętów był spowodowany bardzo długim czasem potrzebnym do wykończenia zwodowanych jednostek i dlatego w pełni ukończono tylko 3 krążowniki.
Po rozpadzie Związku Radzieckiego, czwartą nieukończoną jednostkę, która miała nosić nazwę "Komsomolets" przejęła Ukraińska Marynarka Wojenna. Jednak na krążowniku nie prowadzono prac wykończeniowych i dopiero w styczniu 1998 roku rząd ukraiński postanowił dokończyć konstrukcję. Nazwa została zmieniona na "Vilna Ukraina", a koniec prac wykończeniowych zaplanowano na listopad 2000 roku, jednak ograniczenie funduszy na ten projekt przesunęło końcową datę na początek 2001 roku. Obecnie jednostka znajduje się w służbie i pełni rolę okrętu flagowego ukraińskiej floty.
Zanim do Ukrainy trafił czwarty krążownik, to przed końcem zimnej wojny zaplanowano wybudowanie dwóch kolejnych okrętów, których pierwszy miał otrzymać nazwę "Rossiya", zmienioną później na "Oktyabrskskaya Revolutsia", a drugi "Admiral Gorshkov". Stoczniowe prace nad tymi okrętami nigdy się nie rozpoczęły, a plan budowy skasowano w październiku 1990 roku. Niektóre źródła podają, że konstrukcja dwóch dodatkowych krążowników typu Slava rozpoczęła się przed końcem zimnej wojny, jednak status tych jednostek jest bardzo niejasny i nie wiadomo czy jeszcze w ogóle znajdują się w budowie, czy zostały złomowane, czy też spotkał je inny los.
Wykonawcą wszystkich okrętów typu Slava była stocznia Nikolayev nad Morzem Czarnym. Z tego powodu na Zachodzie jednostki te początkowo znane były jako Black-Com 1 (Black Sea Combatant 1). Gdy pierwszy zbudowany okręt pojawił się na morzu nadano mu określenie typ Krasina. Krótko potem, kiedy odkryto radziecką nazwę pierwszego krążownika, nazewnictwo zmieniono na typ Slava.
Głównym uzbrojeniem tych okrętów jest 8 podwójnych wyrzutni systemu P-350 Bazalt dla rakiet 4K-77 (SS-N-12 Sandbox). Silosy tych wyrzutni umieszczone są po 8 na lewej i prawej burcie wzdłuż przedniej nadbudówki. Takie rozmieszczenie pocisków sprawiło, że na Zachodzie określono to jako wystawienie przez radzieckich projektantów całego uzbrojenia w witrynie sklepowej. Kierowaniem rakiet 4K-77 (SS-N-12 Sandbox) zajmuje się radar Argument (Front Door-C), którego antena znajduje z przodu pierwszego piramidalnego masztu. Systemem wspomagającym działania przeciwko okrętom nawodnym jest znajdująca się na dziobie armata kalibru 130 mm. model AK-130. Na dachu mostka kapitańskiego zainstalowany jest radar MR-218 Lev (Kite Screech), który koordynuje ogień tej armaty.
Do obrony przeciwlotniczej wykorzystywane są rakiety 5V-55RM (SA-N-6 Grumble). Wystrzeliwane są one z ośmiu wyrzutni B-303A VLS (Vertical Launching System) systemu S-300F Fort, które znajdują się w rufowej części okrętu między kominem a hangarem. Kierowaniem tych pocisków zajmuje się radar Volna (Top Dome), którego antena zainstalowana jest na dachu hangaru. Wiele źródeł podaje, że pociski 5V-55RM (SA-N-6 Grumble) były uzbrojone w głowice atomowe, jednak strona rosyjska zaprzecza tym doniesieniom. Kolejnym systemem zwalczania celów powietrznych na typie Slava są rakiety 9M-33 (SA-N-4 Gecko). Korzystają one z dwóch wyrzutni Zif-122 systemu 4K-33 Osa-M i dwóch radarów MPZ-301 Baza (Pop Group). Uzbrojenie przeciwlotnicze uzupełnione jest o 6 działek obrony bezpośredniej kalibru 30 mm. model AK-630, które kierowane są za pomocą trzech radarów MR-123 Vympel (Bass Tilt). Bierną ochronę przed nadlatującymipociskami przeciwokrętowymi zapewnia kompleks Kol'cho, który składa się z systemu przeciwdziałania elektronicznego MR-404 (Rum Tub) oraz odbiorników emisji sygnałów radarowych i elektronicznych MR-410 Gurzhor (Side Globe), Bell Crown i Bell Push. Ponad to krążowniki wyposażone są w dwie wyrzutnie pułapek termicznych PK-2, a trzecia i czwarta jednostka mają jeszcze 12 wyrzutni PK-10.
Stosunkowo najsłabsze są systemy zwalczania okrętów podwodnych. Sam typ Slava posiada dwie wyrzutnie torped 533 mm. model PTA-53 dla torped M-57 i dwie wyrzutnie RBU-6000 dla rakietowych bomb głębinowych RGB-60. Możliwości operacji zwalczania jednostek podwodnych są rozszerzone poprzez stacjonujący na pokładzie śmigłowiec Kamov Ka-27 Helix. Wykrywaniem okrętów podwodnych zajmuje się hydrolokator kadłubowy aktywny MG-332 Titan-2T (Bull Nose) i hydrolokator o zmiennej głębokości zanurzania pasywny Platina (Horse Tail).
Dozorem przestrzeni powietrznej zajmują się 2 trójwspółrzędne radary. Jeden z nich zainstalowany jest na szczycie drugiego piramidalnego masztu i jest to MR-800 Voshkod (Top Pair) złożony z radarów MR-600 Voshkhod (Top Sail) i MR-500 Kliver (Big Net). Drugi to MR-700 Fregat (Top Steer), który znajduje sie na szczycie przedniego masztu. Na trzeciej i czwartej jednostce radar ten został wymieniony na MR-710 Fregat-MA (Top Plate). Do nawigacji wykorzystywane są 3 radary Palm Frond.
Pierwsza jednostka typu Slava została wcielona do ówczesnej Radzieckiej Marynarki Wojennej 30 stycznia 1983 roku. W grudniu 1990 roku "Slava" została poddana modernizacji, jednak z powodów finansowych prace przeciągnęły się aż do 2000 roku, kiedy w kwietniu powróciła do służby. Nazwa jednostki została zmieniona z "Slava" na "Moskva". krążownik został okrętem flagowym Floty Czarnomorskiej. Druga jednostka z typu Slava weszła w szeregi radzieckiej floty 21 września 1986 roku po nazwą "Lobov", która później zmieniono na "Marshal Ustinov". Od 1994 roku jednostka jest w doku remontowym i po ukończeniu prac na niej wróci w szeregi Floty Bałtyckiej. Jednak nie jest do końca pewne, czy rzeczywiście rosyjska flota zdoła wyremontować jednostkę, gdyż wystąpiły poważne problemy w finansowaniu modernizacji. We Flocie Pacyfiku znajduje się trzeci krążownik "Varyag", który początkowo nosił nazwę "Chernova Ukraina". Weszedł on do służby 16 października 1989 roku, a od roku 2002 status bojowy został ograniczony ze względu na oszczędności budżetowe. Okręty typu Slava, inaczej projektu 1164 Atlant, są jednostkami, których konstrukcja nie była i nie będzie rozwijana z uwagi na koszty i brak zapotrzebowania na te krążowniki.
|
