|
Jednostki typu Brahmaputra są zmodernizowaną wersją fregat typu Godavari. Powstały one na tym samym kadłubie i należą do programu Projekt 16A. Prace nad tym projektem trwały już w momencie, gdy w latach 1983 - 1988 do służby wcielono wszystkie 3 jednostki typu Godavari. W czasie projektowania starano się uwzględnić wszystkie uwagi napływające od indyjskiej floty odnośnie wad i zalet wcześniejszych jednostek Projektu 16.
Indyjska Marynarka Wojenna chciała jak najszybciej otrzymać nowe okręty, dlatego Projekt 16A od samego początku miał stanowić tylko modyfikację Peojektu 16, z zachowaniem między innymi napędu parowego, który wykorzystuje technologię lat 60-tych XX wieku. Ciekawostką jest to, że budowane w tym samym czasie niszczyciele typu Delhi otrzymywały nowoczesne kombinowane napędy w systemie CODAG. Napęd typu Brahmaputra składa się z turbin parowych Bhopal Engineering Y-160 o mocy 30000 KM każda. Napęd ten daje prędkość maksymalną rzędu 27 węzłów. Przy ekonomicznej prędkości 12 węzłów zasięg wynosi 4500 Mm, lecz ta prędkość jest zbyt mała do prowadzenia działań w ramach zespołów floty. Tym samym praktyczny zasięg typu Brahmaputra jest mniejszy, gdyż musi ona operować z prędkością od 16 do 18 węzłów.
Zamówienie trzech okrętów typu Brahmaputra zostało złożone przez Indyjską Marynarkę Wojenną w 1988 roku. Stocznia Mazagon Ltd. w Bombaju (Mumbai) była zajęta budową niszczycieli typu Delhi, dlatego wykonawcą wszystkich jednostek została stocznia GRSE (Garden Reach Shipbuilders and Engineers Ltd.) mieszcząca się w Kalkucie. Decyzję o przeniesieniu budowy fregat na drugi koniec kraju podjęto już w 1986 roku.
Budowę pierwszego okrętu rozpoczęto w 1989 roku, a planowaną datą dostarczenia wszystkich fregat Projektu 16A były lata 1993 - 1996. Podobnie jak w przypadku niszczycieli typu Delhi budowa jednostek znacznie się opóźniała ze względu na liczne zmiany w konstrukcji wprowadzane przez marynarkę wojenną i brak właściwego planu budowy, który praktycznie nie istniał. Nie było wyznaczonych przybliżonych terminów, w których miałyby zakończyć się poszczególne fazy budowy okrętów. Generalny, ostateczny projekt typu Brahmaputra, który spełniał wymogi indyjskiej floty został skończony dopiero we wrześniu 1994 roku, czyli wtedy gdy budowa okrętów trwała od 5 lat. Wszystkie te czynniki mające wpływ na ciągłe opóźnienia wskazują na bardzo słabą organizację wewnętrzną Indyjskiej Marynarki Wojennej.
Opóźnienia wynikały nie tylko z faktu kiepskiej organizacji floty, ale także z problemami nie dostarczanych na czas części potrzebnych do fregat, jak na przykład wały śrubowe, które nie dotarły do stoczni GRSE przed wodowaniem jednostki 29 stycznia 1994 roku. Dopiero Indyjska Marynarka Wojenna zaopatrzyła stocznię w wały, które okazały się tak mocno zardzewiałe, że nie nadawały się do naprawy, a tym bardziej do użytku. Kolejne wały wzięte z magazynów floty okazały się być uszkodzone, lecz ostatecznie udało się je naprawić. Dopiero w lutym 1996 roku udało się zainstalować wały śruby na pierwszej budowanej jednostca "Brahmaputra".
Rezultatem wszystkich problemów i wynikających z nich opóźnień było drastyczne zwiększenie kosztów budowy okrętów należących do programu Projekt 16A. Uprzednio zaplanowana suma wzrosła o 387% do poziomu 17,5 miliarda rupii.
Ostatecznie "Brahmaputra" została wcielona do służby 14 kwietnia 2000 roku w Kalkucie, przeszło 11 lat po rozpoczęciu budowy jednostki. Tak długi okres budowy spowodował, że okręty typu Brahmaputra, których projekt pochodzi z lat 80-tych XX wieku, w jakikolwiek sposób nie uwzględniają technologii "stealth". Okręty mają proste burty i ściany nadbudówek, natomiast boczna ściana hangaru stanowi doskonałe pole odbicia dla nieprzyjacielskich wiązek radarowych.
Kadłub podzielono na 12 wodoszczelnych grodzi. System napędowy rozmieszczono w dwóch sąsiadujących ze sobą przedziałach wodoszczelnych oddzielonych wspólną grodzią. W wyniku tego zalanie jednego z nich, kotłowni lub maszynowni, spowoduje unieruchomienie okrętu, co oznacza wcześniejszą lub późniejszą zgubę. Na prawie 3/4 długości kadłuba zastosowano dno podwójne, a w części rufowej zamontowano płetwowe stabilizatory przechyłów.
Uzbrojenie typu Brahmaputra różni się od typu Godavari pod wieloma względami. Przeciwokrętowe pociski 4K-51 (SS-N-2D Styx) wykorzystujące wyrzutnie z systemem P-22 Termit-R zostały zastąpione rakietami 3M-24 (SS-N-25 Switchblade) wystrzeliwanych z czterech wyrzutni KT-184 systemu Uran. Warto zaznaczyć, że liczba pocisków przeciwokrętowych wzrosła z 4 sztuk do 16 sztuk, co znacznie podwyższyło ofensywną wartość bojową. Rakiety 3M-24 (SS-N-25 Switchblade) wykorzystują radar kierowania ogniem Bharat Electronics Ltd. Aporna, który jest produkowaną w Indiach licencyjną wersją rosyjskiego radaru Garpun-E (Plank Shave).
Ciekawe jest to, że Indyjska Marynarka Wojenna zrezygnowała z instalowania na tych jednostkach systemu przeciwlotniczego wykorzystującego izraelskie rakiety IAI (Israel Aircraft Industries) Barak, w które wyposażane są inne okręty indyjskiej floty. Zamiast tego fregaty typu Brahmaputra mają otrzymać system z rakietami DRDO (Defence Research & Development Organisation) Trishul, które powstały w wyniku zapoczątkowanego 27 lipca 1983 roku programu IGMDP (Integrated Guided Missile Development Program). Obecnie rakiety DRDO Trishul przechodzą testy morskie, a marynarka wojenna zdecydowała się zaczekać na nowy system nie instalując w tym czasie żadnego tymczasowego uzbrojenia przeciwlotniczego. Z tego powodu hinduscy dziennikarze słusznie określili jednostkę "Brahmaputra" jako nosorożca bez rogu lub bezzębnego tygrysa, choć nie pozbawionego pazurów w postaci rakiet 3M-24 (SS-N-25 Switchblade). Przewidzianym miejscem na system przeciwlotniczy jest pudełkowata nadbudówka przed pomostem bojowym.
Uzbrojenie artyleryjskie składa się z armaty OTO Melara 76 mm. model Super Rapid, która umieszczona jest na dziobie. Bezpośrednią obronę przed nadlatującymi pociskami przeciwokrętowymi zapewniają rosyjskie działka 30 mm. model AK-630. Działka te rozmieszczone są na górnych pokładach nadbudówek w rejonie masztu dziobowego i rufowego celem zapewnienia jak największego pola ostrzału. Kierowanie ogniem artyleryjskim odbywa się poprzez 3 radary Bharat Electronics Ltd. Shikari, które powstały na szwajcarskiej licencji radaru Contraves Seaguard.
Indyjskie torpedy AET (Advanced Experimental Torpedo) będące odpowiednikiem torped Whitehead A-244S zapewniają okrętom typu Brahmaputra obronę przeciwpodwodną. Torpedy te wystrzeliwane są z dwóch wyrzutni 324 mm. model ILAS 3. Ofensywne uzbrojenie zwalczania okrętów podwodnych stanowią śmigłowce Westland Sea King Mk 42B i HAL (Hindustan Aeronautics Ltd.) Chetak. Przewidziano dla nich świetlny system wspomagania lądowania i kanadyjski mechaniczny system kotwiczenia Beartrap, który pomaga transportować maszyny do hangaru. Hangar jest w stanie pomieścić oba śmigłowce na raz. Typ Brahmaputra wyposażony jest także w system radiowego naprowadzania śmigłowców firmy Bharat Electronics Ltd. model FT13-S/M.
Elektronika w dużej mierze jest rodzimej produkcji. Składa się z radaru dozoru powietrznego Bharat Electronics Ltd. RALW-2, który powstał w Indiach na licencji holenderskiego radaru Thales Nederland LW-08. Podobnie na licencji skonstruowano radar dozoru nawodnego i powietrznego Thales Nederland DA-08, który w Indiach nosi oznaczenie RAWS-3, i radar nawigacyjny ZW-06 o indyjskim oznaczeniu Rashmi. Fregaty typu Brahmaputra wykorzystują także francuski sprzęt, który reprezentowany jest przez radar nawigacyjny Racal-Decca Bridgemaster-E i hydrolokator holowany pasywny Thales Underwater Systems DSBV-62. Na jednostkach tego typu nie przewidziano miejsca na hydrolokator o zmiennej głębokości zanurzania.
W Indyjskiej Marynarce Wojennej powoli daje się zauważyć wypieranie technologii rosyjskiej przez systemy zachodnie, a przede wszystkim indyjskie, czego doskonałym przykładem jest typ Brahmaputra. W porównaniu z typem Godavari można zaobserwować owy zanik obecności rosyjskiej myśli technicznej w indyjskiej flocie. Minusem instalowania na nowych okrętach urządzeń wyprodukowanych w różnych państwach lub w Indiach na licencji są trudności z kompatybilnością systemów, co miało swój wpływ na ciągle przedłużający się moment oddanie do służby pierwszej jednostki.
System dowodzenia EMCCA (Electronic Modular Command & Control Applications) opracowała firma Bharat Electronics Ltd.. Stanowi on odmianę włoskiego systemu Alenia Marconi Systems, obecnie MBDA IPN-10 z odpowiednio zmodyfikowanym programem do obsługi mieszanego zestawu uzbrojenia pochodzącego z różnych krajów i pracującego w różnych systemach przetwarzania i przekazu danych. Łączność satelitarną zapewnia terminal typu JRC systemu Inmarsat SATCOM.
Rejonem działania Indyjskiej Marynarki Wojennej, jednej z największych flot świata, jest Ocean Indyjski. Biorąc to pod uwagę typ Brahmaputra jest bardzo udaną jednostką mimo przestarzałego systemu napędowego. W swoim rejonie operacyjnym okręty te spotakają przeciwników, którzy nie są lepiej uzbrojeni, choć niewiadomą pozostaje stopień kompatybilnego scalenia urządzeń elektronicznych i uzbrojenia przez system MBDA IPN-10. Być może właśnie to jest niedociągnięciem, które sparaliżuje działania fregat typu Brahmaputra, sprawiając że okręty te nie będą miały dużej wartości bojowej.
|
